Metoda "Kids' Skills - Dam radę!"

Kids’ Skills – Dam Radę! – metoda Fińskiej Terapii Krótkoterminowej

Metoda „Dam Radę!” nie jest lekarstwem, może tylko pomagać dzieciom w rozwiązywaniu problemów, które można przezwyciężyć, ucząc się nowych umiejętności i nie powinna zastąpić profesjonalnej pomocy lekarskiej i interwencji chroniących dziecko, gdy są one wskazane.

Metoda przeznaczona dla dzieci / uczniów w wieku od 3 do 12 roku życia borykających się z:

·      lękami wywołanymi niepokojącymi sytuacjami, lęk przed nieznanym

·      nieprzewidywalnym zachowaniem

·      zaburzeniami koncentracji

·      tikami nerwowymi

·      napadami złości

·      wybiórczością jedzenia, zaburzonym snem, korzystaniem z toalety

·      brakiem wiary w swoje możliwości

„Kids’ Skills” (Dam Radę!), jak określa autor metody i programu, fiński psychiatra Ben Furman, opiera się na filozofii współpracy i szacunku, pomaga dzieciom a nawet dorosłym w przezwyciężaniu problemów emocjonalnych i behawioralnych, jeśli potencjalny problem zostanie zamieniony na umiejętność do opanowania, a nie tylko trudność do zlikwidowania. „Pomagając dzieciom zyskać kontrolę nad własnym życiem, można również złagodzić symptomy poważniejszych zaburzeń psychicznych, np. zespołu zaburzeń uwagi, depresji, niepokojących zachowań u osób ze spektrum Autyzmu i Aspergera, całościowego zaburzenia rozwoju, depresji, zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego, nadpobudliwości i napadów złości. Metoda ta jest użyteczna w przypadku każdego problemu, który można rozwiązać lub złagodzić pomagając dziecku nauczyć się określonej umiejętności. (…) Metoda „Dam Radę!” nie jest lekarstwem, może tylko pomagać dzieciom w rozwiązywaniu problemów, które można przezwyciężyć, ucząc się nowych umiejętności i nie powinna zastąpić profesjonalnej pomocy lekarskiej i interwencji chroniących dziecko, gdy są one wskazane. (…) metoda ta nie jest szkodliwa, w niektórych przypadkach może okazać się tylko nieskuteczna.” („Program „Dam Radę! w praktyce.” Nowa metoda pomagania dzieciom w przezwyciężeniu problemów z emocjami i zachowaniem” ,Warszawa, 2012)

Dam Radę! ma postać 15 kroków, dopasowanych do dziecięcego rozumienia świata i właściwych dla dzieci sposobów przezwyciężania problemów.

Kolejne etapy postępowania dotyczą:

1.      Wykorzystywanie zdolności do rozwiązywania problemu (zmień problem na umiejętność, której można się nauczyć).

2.      Wybór umiejętności, jakiej można się nauczyć, aby rozwiązać problem.

3.      Wykorzystanie odkrytych zdolności (pomoc w dostrzeżeniu, jakie korzyści będzie miał dla siebie uczeń, kiedy nauczy się nowej umiejętności).

4.      Nazwanie umiejętności (interesujące hasło na tę umiejętność).

5.      Poszukiwanie wraz z dzieckiem zwierzęcia do pomocy w wytrwaniu postanowienia i nauczenia tej nowej umiejętności.

6.      Osoby wspierające (rodzina, przyjaciele, którzy będą przypominać o ćwiczeniu umiejętności, pomaganiu w jej opanowaniu).

7.      Budowanie pewności siebie (osoby wspierające mówią, piszą, dlaczego są pewne, tego że uda mu się nauczyć nowej umiejętności).

8.      Planowanie uroczystości (dziecko samo decyduje jak, z kim, gdzie i kiedy chce świętować sukces).

9.      Opisywanie zdolności (dziecko pokazuje jak będzie mówić w języku angielskim, co będzie umiało powiedzieć, zrobić).

10.  Uroczyste obwieszczenie (uczeń opowiada innym o umiejętności, której będzie się uczył).

11.  Ćwiczenie umiejętności (zezwolenie uczniowi na ćwiczenie danej umiejętności o wybranych przez siebie porach, w wybranym miejscy, z czyjąś pomocą lub bez niej, o ustalonej częstotliwości).

12.  Pomoc w przypomnieniu (ustalenie, jak rówieśnicy, rodzice, nauczyciel może przypomnieć uczniowi o konieczności ćwiczenia danej umiejętności).

13.  Świętowanie sukcesu (Gdy nadejdzie czas na świętowanie, uczeń powinien podziękować każdemu, kto go wspierał).

14.  Nauka innych (stworzenie dziecku możliwości przedstawienia sposobu opanowania  umiejętności innym uczniom, opowiedzenia o swoich odczuciach, wysiłku włożonym w proces nauczania).

15.  Następne zdolności (omówienie kolejnej rzeczy, jaką uczeń mógłby opanować).

Stosując metodę „Dam Radę!” należy pamiętać o zasadach filozofii centralnej TSR (Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach), ujętej w trzech punktach:

1.      Jeśli się dowiesz, co działa, rób tego więcej.

2.      Jeśli coś nie działa, nie rób tego więcej. Rób coś innego.

3.      Jeśli coś się nie zepsuło – nie naprawiaj tego.

Techniki metody TSR:

- Mówienie do dziecka / ucznia zrozumiałym, prostym językiem,

- Powolne zdobywanie zaufania dziecka / ucznia – dostosowane tempo,

- Trafne i wdzięczne komplementowanie,

- Dostosowanie się do potrzeb dziecka, bez nastawienia, że coś musi być zrobione,

- Tworzenie zasad nie zakazów,

- Uważne słuchanie (do końca) wypowiedzi dziecka / ucznia, wyrażanie zrozumienia, emaptyzowanie, pomaganie w nazywaniu emocji – okazywanie szacunku i nie zaprzeczanie uczuciom dzieci / uczniów,

- Postawienie dziecka / ucznia w roli eksperta i zapytanie go o pomysły na rozwiązanie.

CEL OGÓLNY:

- Pomoc dzieciom / uczniom w rozwiązaniu problemów poprzez zmianę myślenia przyczynowego na myślenie sprawcze, skoncentrowanie na rozwiązaniu a nie na problemie.

- Doprowadzenie do opanowania wybranej umiejętności przez dzieci / uczniów, redukującej początkową trudność.

CELE SZCZEGÓŁOWE:

- Przekonanie dorosłych i dzieci do konieczności komplementowania i pokazanie sposobów na dawanie i przyjmowanie miłych, ciepłych i dobrych słów.

- Uświadomienie dorosłym konieczności patrzenia na dziecko / ucznia, jako osobę, która nie ma „problemu” czy „wielu wad” lecz ma potencjał, zdolności w pewnych dziedzinach, dobre serce.

- Pomoc dorosłym a potem dzieciom / uczniom w dostrzeżeniu pozytywnych cech dziecka / ucznia, wyszukiwania jak największej ilości pozytywów – nie myśląc o wadach.

- Opanowanie narzędzi i języka skoncentrowanego na rozwój, bez słów zaprzeczenia, używanie poleceń zachęcających do współpracy, motywujących, dodających wiary w siebie.

- Nauczenie się efektywnej komunikacji w sytuacjach, gdy dziecko / uczeń nie wywiązuje się z obowiązków, nie chce podjąć żadnych obowiązków.

- Opanowanie systemu 15 kroków pomagających w nauce umiejętności przez dziecko / ucznia.

- Przestrzeganie zasad filozofii centralnej TSR (Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach).